Σχολικός Εκφοβισμός
O σχολικός εκφοβισμός είναι ένα πρόβλημα, το οποίο έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις στις μέρες μας, αφού αποτελεί χαρακτηριστικό όλων των σύγχρονων αναπτυγμένων κοινωνιών. Τι σημαίνει όμως σχολικός εκφοβισμός;
Ως σχολικός εκφοβισμός ορίζεται το φαινόμενο της επαναλαμβανόμενης και απρόκλητης παρενόχλησης κάποιου παιδιού που δυσκολεύεται να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Ο σχολικός εκφοβισμός διακρίνεται σε πολλά είδη, στον σωματικό, στον λεκτικό, στον ψυχολογικό και στον διαδικτυακό εκφοβισμό.
Όταν μιλάμε για σωματικό εκφοβισμό, εννοούμε τα χτυπήματα, τα σπρωξίματα, τις κλωτσιές, τις τσιμπιές και τα “στριμώγματα” που μπορεί να εκδηλωθούν ανάμεσα στο θύμα και τον θύτη. Ο σωματικός εκφοβισμός μπορεί να προκαλέσει σοβαρά τραύματα, τα οποία θα χρειαστούν αρκετό καιρό για να επουλωθούν.
Αντίθετα, η λεκτική βία θεωρώ πως είναι πιο σοβαρή, αφού, όπως έλεγαν οι αρχαίοι, "η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει" και σε αντίθεση με τη σωματική βία η ζημία που μπορεί να προκαλέσει είναι ανεπανόρθωτη και δεν μπορεί να επουλωθεί, με αποτέλεσμα το θύμα να κουβαλάει αυτό το τραύμα σε όλη του τη ζωή. Ο λεκτικός εκφοβισμός εκδηλώνεται με πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδία, διάδοση φημών, ταπείνωση και εξύβριση, με αποτέλεσμα το παιδί να πληγώνεται από τα σκληρά λόγια των συμμαθητών του. Τέλος, υπάρχει και ο "πιο μοντέρνος" διαδικτυακός εκφοβισμός, ο οποίος εκδηλώνεται με τον εξευτελισμό ορισμένων ατόμων μέσω του διαδικτύου, τη συνεχή αποστολή άσεμνων μηνυμάτων, την εκτόξευση απειλών και τη δημοσιοποίηση προσωπικών βίντεο. Η διαφορά του διαδικτυακού με τα υπόλοιπα είδη εκφοβισμού είναι ότι ο πρώτος μένει άφθαρτος στη διάρκεια του χρόνου, αποθηκευμένοs μέσα στις ιστοσελίδες, ενώ τα άλλα μπορούν να ξεχαστούν όσο περνά ο καιρός.
Τις περισσότερες φορές τα παιδιά που είναι θύματα είναι κλειστά στον εαυτό τους, αντικοινωνικά, αποστασιοποιημένα από διάφορες ενέργειες των συνομηλίκων τους και ντροπαλά. Επίσης, πολλές φορές τα παιδιά αυτά μπορεί να είναι "διαφορετικά" από την πλειονότητα των παιδιών της χώρας. Τέτοιες διαφορές μπορεί να υπάρχουν στο χρώμα, τη νοημοσύνη, την αρτιμέλεια κ.τ.λ. Σε αντίθεση με το θύμα, ο θύτης είναι συνήθως ένα από τα δημοφιλή, όμορφα και δυνατά παιδιά του σχολείου, το οποίο αντλεί δύναμη και "κύρος" από το να ταπεινώνει τους άλλους. Κάνοντάς τους να πονάνε, γίνεται κοινωνικά αποδεκτός από όλες τις κοινωνικές ομάδες του σχολείου. Επίσης, το οικογενειακό περιβάλλον από το οποίο τα παιδιά αυτά προέρχονται είναι συχνά σκληρό και αυταρχικό και τα ίδια τα παιδιά προσπαθούν να ολοκληρωθούν συναισθηματικά βλέποντας άλλα να υποφέρουν.
Ωστόσο, όπως όλα τα προβλήματα έτσι και ο σχολικός εκφοβισμός έχει τις λύσεις του. Σε οικογενειακό επίπεδο θα πρέπει τα παιδιά να μην φοβούνται να συζητήσουν οποιαδήποτε προβλήματα αντιμετωπίζουν στο σχολείο με τους γονείς τους, και οι γονείς τους με τη σειρά τους θα πρέπει να ζητήσουν τη βοήθεια ειδικών. Σε επίπεδο σχολείου, τα παιδιά θα πρέπει να μάθουν από μικρά τι σημαίνει σχολικός εκφοβισμός και θα πρέπει να δημιουργηθούν επιτροπές από εκπαιδευτικούς και μαθητές που θα παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη στα θύματα αλλά και στους θύτες, γιατί και εκείνοι έχουν ανάγκη από βοήθεια. Πιστεύω ότι το πρόβλημα αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με την αρμονική συνεργασία γονέων, καθηγητών, μαθητών και ειδικών.
Φώτης Τσιλόπουλος, Γ2